تكفير پيروان مذاهب هشتگانه اسلامي جايز نيست

كنفرانس بين‌المللي اسلامي كه اخيرا با شركت فقهاي جهان اسلام در امان پايتخت اردن برگزار شد، بيانيه‌اي تحت عنوان «حقيقت اسلام و نقش آن در جامعه امروز» صادر نمود.
به نوشته روزنامه «جمهوري اسلامي»، در اين بيانيه كه براساس نقطه نظرات فقهي آيت‌الله سيستاني، شيخ الازهر، مفتي مصر، مراجع مختلف شيعه (اعم از جعفري و زيدي)، مفتي عمان، مجمع فقه اسلامي وابسته به سازمان كنفرانس اسلامي، مجلس اعلاي امور ديني تركيه، فقهي اردن و هيات صدور فتوا و شيخ يوسف قرضاوي منتشر شده آمده است:

1ـ آنچه براي رضاي خدا و براساس بحث و تحقيق در اين كنفرانس به آن رسيديم طي توافقي كه در ذيل مي‌آيد اعلام مي‌نماييم.
هر كس كه پيرو يكي از مذاهب چهارگانه اهل سنت و جماعت (حنفي، مالكي، شافعي و حنبلي)، مذهب جعفري، زيدي، اباضي و ظاهري باشد مسلمان است و تكفير او جايز نيست. ريختن خون او و تعرض به مال و ناموس او حرام است كما اينكه (طبق فتواي شيخ ازهر) تكفير اصحاب عقيده اشعري، پيروان تصوف حقيقي و اهل انديشه صحيح سلفي مجاز نيست.

از اين رو هيچ‌كس حق تكفير گروه‌هاي مسلماني را كه ايمان به خداوند متعال، پيامبر اكرم (ص)، اركان ايمان و احترام به اركان اسلام در خود دارد و در عين حال منكر مسلمات و بديهيات دين نيست ندارد.

2ـ مذاهب هشتگانه بيش از اين‌كه اختلافاتي ميان آنها باشد، مشتركات فراواني دارند و پيروان اين مذاهب در مبادي اساسي اسلام متفق‌القولند. همگي به خداي يگانه، قران كريم و حضرت محمد(ص) بعنوان فرستاده خدا براي همه بشريت ايمان دارند. ضمن اين‌كه در باب اركان پنجگانه اسلام يعني شهادتين، نماز، زكات، روزه و حج اتفاق نظر دارند و نسبت به اركان ايمان يعني ايمان به خدا، ملائكه، كتاب‌ها، پيامبران، آخرت، مقدرات نيك و بد همعقيده هستند. اما اختلاف علما در اين مذاهب اختلافاتي است در فروع و نه در اصول و اين خود رحمت است زيرا در گذشته گفته‌اند: اختلاف علما در راي امر خوبي است.

3ـ پيروي از مذاهب اسلامي به معني التزام به راه صحيح و مشخص در فتواهاست، لذا هيچكس، بدون هرگونه شايستگي كه آن مذهب آن را تأييد مي‌كند ـ حق قرار گرفتن در جايگاه فقهي را ندارد و مجاز به صدور فتوا بدون تبعيت از راه صحيح نيست. ضمن اين‌كه كسي حق ندارد در صدد تشكيل و تاسيس مذهب جديد و اصرار فتواي غيرقابل قبول و به دور از قواعد شريعت باشد.

4ـ خلاصه موضوع پيام «امان» كه در شب قدر در سال 1425 هـ. ق صادر و در مسجدها شميين قرائت شد همان التزام به مذاهب و طريق صحيح آن است. در اين ميان به رسميت شناختن مذاهب و اصرار و تاكيد بر گفتمان و ديدار ميان علما و پيروان مذاهب با يكديگر ضامن اعتدال و ميانه‌روي، گذشت، رحمت و گفت‌وگو با ديگران خواهد شد.

5ـ از مسلمانان مي‌خواهيم اختلافات را كنار گذاشته، موضعگيري‌ها را نزديك به هم و وحدت كلمه را در پيش بگيرند. آنها بايد در احترام به يكديگر، تقويت همبستگي ميان ملت و دولت‌هاي خود، تقويت روابط برادري كه موجب محبت براي رضاي الهي مي‌شود تلاش نمايند و فرصت و بهانه‌اي براي بروز هرگونه فتنه ميان آنها ندهند... چرا كه خداوند فرموده است: « انما المومنون اخوه فاصلحوا بين اخويكم و اتقواالله لعلكم ترحمون »
در پايان اين بيانيه، به دو نكته مهم اشاره شده است. اول آن‌كه شركت كنندگان در اجلاس سازمان كنفرانس اسلامي در امان كه در نزديكي مسجدالاقصي و سرزمين‌هاي اشغالي تجمع كرده‌اند بر تلاش همه جانبه براي حمايت از مسجدالاقصي (به عنوان اولين قبله و سومين حرم شريف) بخاطر خطراتي كه آن را تهديد مي‌كند و براي پايان دادن به اشغال و آزادسازي مقدسات تاكيد مي‌نمايند.

دوم آن‌كه شركت كنندگان بر ضرورت عمق بخشيدن به معاني آزادي و احترام به راي و نظر ديگران در سراسر جهان اسلام تاكيد مي‌نمايند.